Osetno

Kościół p.w. św. Michała Archanioła

W marcu 2007 r. parafia pod wezwaniem św. Michała Archanioła w Osetnie obchodziła swoje 50-lecie. Uroczystościom przewodniczył ks. bp Edward Janiak. Z tejże samej okazji decyzją burmistrza Tadeusza Wrotkowskiego Gminne Dożynki 2007 odbędą się w Osetnie i staną się niejako ukoronowaniem parafialnego święta. Parafia w Osetnie należy do dekanatu Góra Śląska – Zachód i jest jedną z siedmiu parafii znajdujących się w tym dekanacie (obok Chróściny, Góry Śląskiej – Zachód, Luboszyc, Sicin, Żabina i Żuchlowa). Dekanatem administruje ks. Arkadiusz Wysokiński; wicedziekanem jest ks. Dariusz Pikulski z Luboszyc, a ojcem duchownym ks. Tadeusz Śliwka z Sicin. Dekanat Góra – Zachód, wchodzący w skład archidiecezji wrocławskiej, od północy graniczy z archidiecezją poznańską, od wschodu z dekanatem Góra – Wschód, od zachodu z diecezją legnicką i diecezją zielonogórską. Obchody 50-lecia parafii w Osetnie obejmują historię powojenną, ale właściwa historia kościoła i parafii w Osetnie sięga wieku XIII. Pierwsze przekazy źródłowe mówią o proboszczu z Osetna. Wymieniony był on w dokumencie z 1289 r. (Pfarrer in Ozethno). Kolejna wzmianka źródłowa pochodzi z roku 1302, gdy jako świadek występuje proboszcz Andrzej z Osetna (Propst Andreas in Osten). W okresie reformacji kościół z Osetna przejęła gmina ewangelicka. Przywrócenie funkcji kościoła katolickiego nastąpiło w 1653 r. Wtedy to do parafii w Osetnie włączono Rogów Górowski, Niwę, Szaszorowice, Golę Górowską, Osetno Małe, Kietlów, Chorągwice, Lubów, Ryczeń, Uszczonów, Irządze, Luboszyce, Ciechanów i połowę Wronińca. Dokładniejszych przekazów źródłowych o dziejach parafii i kościoła w Osetnie w wiekach minionych niestety brak. O samym kościele natomiast mówi jego architektura. Powstał w II połowie XIII w., ale pod koniec wieku XV właściciel posiadłości Ernst Tschammer dokonał przebudowy (powstała kaplica z portalem – rok 1498). Ok. 1550 r. dobudowano kaplicę rodową Tschammerów (znajdują się tam interesujące epitafia i tablice nagrobne) oraz dostosowano kościół do potrzeb protestantów. Kościół w Osetnie to budowla jednonawowa, murowana z kamienia i cegły. Zaliczany jest do grupy najstarszych kościołów w powiecie górowskim. Prezbiterium nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Z 1491 r. pochodzi drewniany, rzeźbiony ołtarz ze sceną „Ostatniej wieczerzy” i „Ukrzyżowaniem”. W tym samym roku ufundowany został większy dzwon kościelny. Mniejszy ufundowano w roku 1510. We wnętrzu renesansowa, intarsjowana ambona z 1622 r. wykonana przez Melchiora Heintza, a ufundowana przez Hansa Burgwitza i Georga Wolffa oraz XIX-wieczne obrazy. Wieża kościelna pochodzi z r. 1862. W XVIII w. dokonywano zmian w wyposażeniu wewnętrznym kościoła. Na przełomie XIX i XX w. przebudowano wieżę zachodnią. Na początku XX w. rozbudowano budynki plebani. Sam kościół był odnawiany w 1925 r. Kolejne remonty odbyły się w latach: 1964-1966 wieżę kościelną pokryto blachą, a do kościoła zakupiono nowe organy. W latach 1970-71 założono instalację elektryczną, przeprowadzono malowanie wnętrza i remont elewacji zewnętrznych.(6) Do roku 1957 posługą duszpasterską służyli wiernym księża z Góry. Parafię erygowano dopiero w roku 1957, a jej siedziba znajdowała się przy kościele filialnym p.w. św. Antoniego w Żuchlowie. Administratorem parafii został ks. Henryk Konarski (zmarł, pochowany na cmentarzu komunalnym w Górze), w latach 1975-1988 funkcję tę pełnił ks. Brunon Arabski, potem kolejno: od 1988 r. do 1991 r. ks. Jarosław Czarny, w okresie 1991-1998 r. ks. Wiesław Pisarski, od roku 1998 do 2004 r. ks. Marek Dutkowski (aktualnie administruje parafią p.w. św. Faustyny we Wrocławiu). Obecnie proboszczem parafii w Osetnie jest ks. Grzegorz Trawka. W 1952 r. parafia obejmowała wsie: Lipowiec, Gola Górowska, Kietlów, Bełcz Wielki, Irządze, Luboszyce, Ryczeń, Osetno Małe, Uszczanów.(7) W 1959 r. w skład parafii wchodziły wsie: Osetno, Gola Górowska, Kietlów, Klimontów, Miechów, Niechlów, Osetno Małe, Rogów Górowski, Ryczeń, Wroniniec, Żuchlów. Natomiast w roku 1991, gdy nastąpił podział parafii Osetno na dwie mniejsze – w Osetnie i Żuchlowie, parafia Osetno objęła tylko wsie: Osetno, Osetno Małe, Golę Górowską, Kietlów, Rogów Górowski, Ryczeń, Starą Górę i Włodków Górny. Wsie parafii rozmieszczone są w promieniu 6 km (najdalsza). Odległości te nie utrudniają więc wiernym praktyk religijnych, tym bardziej, że w parafii znajdują się dwa kościoły filialne: w Ryczeniu p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa i w Starej Górze p.w. św. Jakuba Apostoła. Ponadto w Rogowie znajduje się kaplica mszalna p.w. Matki Bożej Częstochowskiej.

• Tekst pochodzi z portalu Niederschlesien

Wyciąg z inwentaryzacji hrabiego Hoverdena

• 15..    Tschammer-Osten u. Niebe, Conrat.
• 1551. Haugwitz, Christuf.
• 1558. Tschammer-Osten, Dor., geb. Wiesen.
• 1558. Tschammer-Osten, Ernst v. und Frau.
• 1565. Tschammer-Osten u. Niebe, Abr. v., von den Türken enthauptet.
• 1582. Diherin, Jungfrau Katharina.
• 1584. Tschammer-Osten, Adam v.
• 1584. Wolffrum auf der Niebe, u. Fr.
• 1585. Tschammer-Osten, Anna, geb. Stuschin.
• 1586. Kreckwitz v., v. Birchendorf.
• 1586/7. Lahse, G. Heinr., und Anna Agnes, Kinder.
• 1587. Haubitz, Cath., gb. Tschammer, Wittwe des Christ, v. H.
• 1587. Haubitz, Hans v., vom Rizen auf Liebichaw.
• 1590. Lestwitz, Jungfrau Margareta.
• 1594. Stosch, Abr. v., und Schwartzau, auf Rytzen.
• 1597. Kreckwitz, Anna v., geb. Kotwitzin.
• 1777. Haugwitz, G. Ludw. v., Landrath, und Frau
• 1777. Haugwitz, Joh. Fridr, v., geb. v. Stosch, gest. 1778.
• 1780. Koeckritz, Fr. Kunig. v., geb. v. Seherr-Thoss.

Opis w opracowaniu Hansa Lutscha

• Inschrifttafel (wahrscheinlich für die Erbauer der Kirche) über der Thür zur Sakristei mit den entsprechenden vier Wappen, schwer zu entziffernde Buchstaben; ernst cvnrad tschamers zon (Sohn). — anna dycrust tschamerine hans nostitz tachť(er). — berbe hans brawn ta.... de corat tschamerin crust . . hancks (?) muter. — katerina pet(rus) brawchitsch tachť de crust tschari mut.
• Epitaph für Herrn Christof Haugwitz von Ritzen + 1551, kleinen Maßstabes; das Mittelfeld stellt die Familie des Verstorbenen unter dem in den Wolken erscheinenden Erlöser dar.
• Epitaph von eigentümlicher, sehr hoher Form. Oben kniet die ganze Familie des Verstorbenen, darunter auf vier kleinen Quertafeln je ein Ritter, wie die oberen Figuren ebenfalls kleinen Maßstabes, bezeichnet als:
  l) Oswald Tschammer der Elter + . . . mit Beischrift: Frau Margareta geborene Rorin,
  2) Adam Tschammer + 1554 als Levtnambt.
  3) Abraham Tschammer, fürstbischöflicher Hofmarschall + 1565.
  4) Conrat Tschammer + 1555 gegen die Türken.
• Epitaph, dem vorigen ähnlich, aber steifer; für Herrn Oswald Tschammer in Groß-Tschirnau + 1561 und seine Hausfrau Anna geborene Burggräfin von Dohne + 1565.
• Epitaph, den beiden vorigen ähnlich; bekrönt von einem Relief, die Dreieinigkeit darstellend. Für Ernst Tschammer 1558 und seine Hausfrau Dorothea geborene Wisen von Kammerswalde + 1566.
• Epitaph für Wolffrom Tschammer von Osten auf der Niebe + . . und seine zuvor 1585 + Hausfrau Anna geborene Stuschin von der Großen-Tschirnau. Sehr zusammengestückt. Das Mittelfeld stellt die Auferstehung Christi dar, darunter knieend die Familie des Verstorbenen.
• Epitaph für Hans von Haubitz von Rizen und Tscheschkovitz + 1587 und seine Hausfrau Katharina geborene Tschammerin von Osten + 1586. Grundform von besserem Aufbau. Mittelrelief: Taufe Christi.
• Gedenktafel für zwei Kinder, welche unter dem Kreuze des Heilandes knieend dargestellt sind: George Heinrich Lahse + 1587 und Anna Agnes + 1580, Kinder des Herrn George von Lahsen und Dammer.
• Epitaph in reicherem Aufbau, zu welchem außer Sandstein — wie für die oben aufgezählten — auch der für bessere Denkmäler gern verwendete Serpentin benutzt ist. Reicher plastischer Schmuck in eleganter Behandlung. Das Mittelfeld ist unkenntlich; im oberen Aufbau ist die Auferstehung Christi dargestellt Errichtet für Herrn Abraham von Stosch und Schwartzavw auf Rytzen + 1594.
• Grabsteine mit den Figuren der Verstorbenen in Lebensgröße für:
  1) die 14jährige Katharina Diherin + 1582.
  2) Herrn Kreckwitz von Bickendorf + 1586.
  3) das Mägdlein Margareta Lestwitz + 1590.
  4) Anna geborene Kotwitzin von Koeben, Hausfrau des Herrn Melchior von Kreckwitz auf Krangelwitz + 1597.

Historia Osetna i pałacu

Opisując wspaniałe płyty nagrobne i epitafia znajdujące się zarówno w kościele jak i na jego ścianach zewnętrznych nie sposób choć na moment zachłysnąć się jakże barwną historią miejscowości i jego pałacu oraz oczywiście jego mieszkańców.

Brak badań archeologicznych nie pozwala wypowiadać się o najwcześniejszym osadnictwie na terenie dzisiejszego Osetna. Archeologowie niemieccy na terenie Osetna Wielkiego odkryli pozostałości grodziska (ceramika, żużel) z wczesnego średniowiecza (VI-X w.), a na terenie Niwy ślady osady (fragmenty ceramiki) również z  wczesnego średniowiecza. W XIII w. zapisano nazwy tej miejscowości jako „Osetno” (1259 r. - w dokumencie występuje świadek „Ocezlaus”z Osetna; 1288 r. - świadkiem jest rycerz Dirso z Osetna), „Osten” (1298 r. - świadkiem jest Przecław z Osetna); w XIV w. - „Ossedno” (1310 r. - w dokumencie z tego roku książę Henryk w Głogowie określił granicę górowskiego okręgu miejskiego), „Ossethna” i „Osten” (w tym samym dokumencie z 1327 r.; został on wystawiony przez księcia Jana właśnie w Osetnie). Nazwa miejscowości świadczy o pochodzeniu Osetna sprzed niemieckiej kolonizacji Śląska i ma charakter topograficzny (tak jak Góra, Wąsosz, Jemielno, Sądowel, Glinka, Czernina) i oznacza miejsce porośnięte ostem lub szerzej - roślinami posiadającymi ostre, kolczaste listki. W dokumentach XV-wiecznych występują już nazwy niemieckie - Gross-Osten, Klein-Osten i Niebe. O istnieniu kościoła i probostwa w Osetnie świadczą dokumenty z 1289 r. (występuje proboszcz z Osetna), 1311 r. (dokument Henryka II wystawiony w Głogowie dotyczący sprzedaży wsi Chorągwice) i 1376 r. (Osetno zapisano jako „Osetno”). Data 1302 r. (pojawia się proboszcz Andrzej) podana przez B. Krzyślak budzi wątpliwości. Dokument z tego roku potwierdzony przez księcia Jana ścinawskiego miał jakoby stwierdzać przynależność kościoła św. Jakuba ze Starej Góry do parafii w Górze. Jest to niemożliwe, gdyż książę ten objął rządy dopiero w 1319 r. Data 1302 jest więc być może wynikiem pomyłki pisarza. Prawdopodobnie chodzi o 1322 lub 1332 r. Tłumaczono datę 1302  tym, że ten dokument jest falsyfikatem z XVII w. Kościół powstał mniej więcej około połowy XIII w. p.w. św. Michała Archanioła jednocześnie z wsią. Należy go zaliczyć do grupy najstarszych XIII-wiecznych kościołów powiatu górowskiego; w tej grupie znajdują się jeszcze świątynie w Sicinach, Sądowlu, Starej Górze i Wąsoszu. Dawniej wieś Osetno Wielkie leżąca wzdłuż drogi biegnącej równolegle do rzeki Barycz stanowiła główna posiadłość właścicieli okolicznych majątków. Na południowo-wschodnim krańcu wsi droga rozwidla się na Ryczeń i na Kietlów. Rozwidlenie to stanowiło granice wsi Niwa, na której terenie leżał pałac (od XVI w.), chociaż jego położenie sytuowano w Osetnie Wielkim. A sama nazwa Niwa zaczęła zanikać. Przy drodze do Kietlowa zaś było położone Osetno Małe. W historii nie odegrało większej roli. W XV w. właścicielami Osetna  stają się Tschammerowie, kupując je od rodziny Braun, o których brak danych. Konrad Tschammer przybył z Czech do Głogowa wraz księciem cieszyńskim a później głogowskim Bolesławem I. W 1440 r. otrzymał od tego księcia niewielki majątek Kietlów. Szesnaście lat później pełnił funkcję starosty głogowskiego i górowskiego. Jego syn Ernest (1450-1507) odziedziczył Kietlów, wybudował dwór w Głogowie („Tschammerhof”) i za wierną służbę od księcia Jana otrzymał dobra w powiecie szprotawskim. W 1473 r. kupił od rodziny żony - Barbary Braun, część Osetna które sprzedał rodzinie Lockau z zastrzeżeniem prawa odkupienia, co też nastąpiło.  W 1493 r. kupił od Kaspra Braun Osetno Wielkie, Osetno Małe, Brele (Biele) i Równą. Dwanaście lat później „za wierną służbę” otrzymał Zakrzów, Luboszyce Duże i Małe. Jeszcze pod koniec XIX w. odnotowano w Osetnie spichlerz, który miał być wcześniej czworobocznym zamkiem otoczonym fosą. Stanowił on pierwotną średniowieczna siedzibę właścicieli. W XV w. siedzibę właścicieli Osetna mogła stanowić wieża mieszkalna. Pod koniec XV w. Ernest Tschammer dokonał przebudowy kościoła, m.in. dostawiając kaplicę z portalem z 1498 r. Portal zaopatrzono w inskrypcję „ernst conrat tschamers son / anna dy ernst tschaemmerinne hans nostitz tacht / barba haus braun tacht dy conrat tschamern ernst tschamers muter / katerina pet brawchtsch tacht d ernst tschari mut” (Ernest, syn Konrada Tschammer; Anna, żona Ernesta, córka Jana Nostitz; Barbara, córka Jana Braun, żona Konrada Tschammer, matka Ernesta; Katarzyna, córka Piotra Brauchits, matka żony Ernesta) oraz herby Tschammer, Nostitz, Braun, Brauchistsch. Cytowany napis świadczy, że wejście prowadziło do kaplicy grobowej o charakterze rodzinnym. Krypta pod kaplica zawierała trumny członków rodziny kolatorów, a nad kaplica znajdowała się loża kolatorska. Z 1491 r. pochodzi ołtarz drewniany ze sceną „Ostatniej Wieczerzy” w predelli i „Ukrzyżowaniem” w nastawie oraz w tym roku ufundowano większy dzwon, w 1510 r. - mniejszy. W 1512 r. dokonano podziału tego kompleksu dóbr. Najstarszemu synowi Jerzemu przypadły dwór i ogród w Głogowie, najmłodszemu dwudziestosześcioletniemu Ernestowi II - Osetno Wielkie, Kietlów i Zakrzów, dwudziestoośmioletniemu Oswaldowi I - Osetno Małe, Niwa, Równa i Luboszyce. Oswald I (1484-1561) w 1512 r. był mężem Jadwigi, córki Kaspra von Dohna, które wkrótce zmarła bezpotomnie. Ok. 1520 r. ponownie się żeni z szwagierką Anną Dohna (1486-1565) z Czernej. Miał z nią dziewięcioro dzieci. Zajmował on ważną pozycję polityczną w okresie panowania Ludwika II, króla Czech i Węgier, oraz panowania króla (i późniejszego cesarza) Ferdynanda - pełnił funkcję starosty górowskiego, był członkiem królewskiej komisji granicznej, która w 1528 r. ustalała granicę między państwem polskim i księstwem głogowskim, w 1530 r. występował przed Ferdynandem I jako pełnomocnik rycerstwa księstwa głogowskiego. W 1540 r. dotychczasowa siedziba w Osetnie była za mała dla rodziny Oswalda I, który już wówczas miał dziewięcioro dzieci, więc postanowił wznieść w Niwie nowy dom. Powstała prawdopodobnie budowla w typie renesansowego zamku na rzucie prostokątnym o wymiarach 14,20 x 28,40 m na osi północ-południe z okrągłą wieżą narożną południowo-wschodnią. Miała charakter siedziby obronnej otoczonej fosą, z przyporami, z niewielkimi okienkami od strony fosy (wschodu), większymi od zachodu. Nie do końca jest jasne, czy Oswald wybudował cały dom, ale wykończył tylko jego część, czy też nie ukończył wszystkich prac budowlanych, które kontynuował jego syn Wolfram, kiedy w 1566 r. pogłębił i wyłożył kamieniami fosę, dwór już był dwuskrzydłowy. W okresie reformacji kościół jak większość świątyń pogranicza śląsko-wielkopolskiego przekształcono w luterański dom modlitwy. Stało się to po 1552 r. Wówczas też ok. 1550 r. Oswald I, syn Ernesta, dobudował kaplicę rodową Tschammerów. Prawdopodobnie stanowiła element adaptacji kościoła katolickiego do potrzeb wspólnoty protestanckiej. Pewno Oswald przyjął nowe wyznanie, a jego syn Wolfram na pewno był już ewangelikiem. Od 1562 r. jako dziedzic majątku rodowego przejął patronat nad kościołem w Osetnie. W 1565 lub wkrótce po tej dacie ufundował większość epitafiów - poświęconych swoim trzem młodszym braciom upamiętniającą ich bohaterską śmierć na polu walki w latach 1554, 1555 i 1565; najstarszemu bratu Oswaldowi II (1522-1595); rodzicom Oswaldowi I i Annie Dohna; własnej rodziny; wnuków. Epitafia rodziny Oswalda I znajdują się w przedsionku kościoła. Epitafium poświęcone Krzysztofowi Haugwitzowi ufundowała prawdopodobnie jego żona Katarzyna po śmierci męża w 1551 r. Pozostałe pochodzą z okresu późniejszego. Po śmierci Oswalda I majątek skupił w swych rękach syn Wolfram (1528-1593). Jego część otrzymał jeszcze od ojca, inna otrzymał w darze od szwagra w 1582 r., a pozostałą wykupił od rodzeństwa. W 1563 r. odkupił dom w Niwie, gdzie zamieszkał. W 1564 r. odbudował most na Baryczy obok młyna, w 1566 r. pogłębił i wyłożył kamieniami fosę. W 1575 r. wybudował sklepienia pokryte polichromią. Przedstawiały one portrety rodziców Wolframa, jego czterech braci i cztery siostry oraz ich dzieci, a także czterech przodków żony fundatora polichromii - Anny Stosch. W 1582 r. kupił od kuzyna Konrada Osetno Wielkie. W ten sposób ponownie majątek Oswalda I skupił w swych rękach. W tym też roku jedyna córka Wolframa - Joanna - wyszła za mąż za Jerzego von Loss z Dąbrowy koło Głogowa. Po śmierci matki ojciec znów się ożenił - Barbara von Troschke - które okazało się bezpotomnie. W 1593 r. po śmierci ojca Joanna von Loss odziedziczyła majątek, tym samym dobra przeszły w ręce rodziny von Loss. Joanna Loss zmarła w 1604 r. Jerzy von Loss ożenił się ponownie z Jadwigą Niebelschütz, ale nie mieli dzieci. Najstarszy syn z pierwszego małżeństwa Jan Wolfram (1583-1634), dziedzic majątku, w 1606 r. ożenił się z Barbara Kreckwitz, która zmarła w 1619 r. To małżeństwo upamiętnia manierystyczny portal od strony dziedzińca wykonany przez Johana Pola, rzeźbiarza z Głogowa. Wówczas też m.in. dobudowano skrzydło wschodnie. Rozbudowa i modernizacja dworu była przyczyną zmiany wyglądu elewacji, którą pokrytą dekoracja sgraffitową. Dwa lata później żoną Jana Wolframa została Marianna von Zedlitz z Gaworzyc. Po jego śmierci dobra uległy podziałowi między dwu synów z drugiego małżeństwa. najstarszy Adam odziedziczył Osetno Wielkie, młodszy - Jerzy Wacław - Niwę i Osetno Małe. Dopiero w 1653 r. przywrócono świątyni funkcje kościoła katolickiego, kiedy na zamku Marianny Loss w Osetnie zjawiła się królewska komisja edukacyjna (baron Adam von Montani, głogowski proboszcz katedralny Bernard Fromhold i dziekan Baltazar Machius). Obecni byli Jerzy Wacław, syn Marianny, pastor Samuel Hindenburg, Joachim Lestwic z Miechowa, Jan Jerzy Seidlitz z Chobieni, Jerzy Fryderyk Stosch z Wronińca, syndyk powiatu górowskiego oraz adwokat Marianny Loss. Ówczesną parafię osetneńskią tworzyły następujące miejscowości: Rogów Górowski, Niwa, Szaszorowice, Gola Górowska, Osetno Małe, Osetno Wielkie, Kietlów, Chorągwice, Lubów, Ryczeń, Uszczonów, Irządze, Luboszyce, Ciechanów i połowa Wronińca. Jedyna córka Adama Loss - Marianna Elżbieta wyszła za mąż za Henryka von Bünau, z którym miał tylko córkę Marię Mariannę. W 1684 r. Adam Loss uczynił swą jedyną wnuczkę dziedziczka majątku w Osetnie i Gaworzycach. W 1694 r. wyszła ona za mąż za Jerzego Kaspra Tschammera z linii Oswalda II z Daszowa. Część dawnego majątku Tschammerów stała się własnością tej rodziny, lecz nie na długo. W 1700 r. przeniósł się on po sprzedaży Daszowa do Gaworzyc. W 1719 r. powrócił do Osetna, gdzie po kilku tygodniach zmarł. dziedzicem Osetna I Daszowa został jego syn Jerzy Ernest II. Prawdopodobnie ok. 1735 r. sprzedał Osetno. Jeszcze jeden przedstawiciel rodziny von Lossów był właścicielem Osetna - Jan Wolf von Loss, żonaty z Anna von Nimptsch, zmarły w 1716 r. Ich córka Eulalia Apolonia w 1707 r. została żoną Krzysztofa Ernesta von Dyherrn. W 1739 i 1791 odnotowano jako właścicieli Osetna Wielkiego I Niwy rodzina Dyherrn. Krzysztof Ernest von Dyherrn lub jego następca przekształcili dwór renesansowy w budowlę trójskrzydłową na rzucie podkowy. Wewnętrzny dziedziniec zamykała balustrada lub niski murek. W XIX stuleciu Osetno staje się własnością hrabiowskiej rodziny von Carmer. Juliusz Carmer dokonał neoklasycystycznej przebudowy pałacu. Powstała nowa klatka schowa, portyk przed głównym wejściem z tarasem na piętrze. W latach 40. ubiegłego stulecia m.in. wykonano prawdopodobnie portale elewacji głównej oraz obecny kształt wieży. W pierwszej połowie XIX w. powstał też krajobrazowy park otaczający pałac. Po śmierci hrabiego Juliusza Carmera Osetno przejęła w 1849 r. jego żona Harietta Charlotta Ernestyna von Unruh, wywodząca się z Wronińca. Następnie właścicielem stał się jej syn Fryderyk Wilhelm Ryszard Carmer (urodzony w 1849 r. w Osetnie, zmarły w 1915 r. w Ryczeniu). Zostawił żonie Fredzie Henrietcie z domu Prittwitz wieś Osetno liczące 305 ha i Niwę wielkości 683 ha. Wdowa ta mieszkała w Osetnie jeszcze w 1941 r. Pod koniec XIX lub na początku XX w. przebudowano wieżę zachodnią. Prawdopodobnie XVI - wieczna wieża została obudowana nowym murem, o czym świadczy jego grubość w przyziemiu. Do lat 30. obecnego stulecia rozbudowywano budynki plebanii. Po II wojnie światowej pałac stał się własnością państwa polskiego, a użytkownikiem Państwowe Gospodarstwo Rolne z siedzibą w Ryczeniu. Obecnie jest to obiekt prywatny.

• Tekst pochodzi z portalu Niederschlesien

Tablica informacyjna

               

               

Tablica informacyjna z datą 1498 rok o rozbudowie kościoła przez Ernsta Konrada von Tschammer (syna), syna Konrada i Katheriny Brauchitsch oraz jego żonę Annę von Tschammer, córkę Hansa von Nostitz i wnuczkę Hansa von Braun

ernst cvnrad tschamers zon (Sohn). — anna dycrust tschamerine hans nostitz tachť(er). — berbe hans brawn ta.... de corat tschamerin crust . . hancks (?) muter. — katerina pet(rus) bravchitsch tachť de crust tschari mut

Płyta pamiątkowa poświęcona dzieciom George von Lahse

               

               

               

Płyta pamiątkowa poświęcona Heorge Heinrichowi von Lahse, synowi Georga von Lahse pana na Dąbrowie i Osetnie, urodzonemu 14 sierpnia a zmarłemu 28 sierpnia 1587 roku, oraz jego córce Annie Agnecie urodzonej w 1586 roku, która przeżyła jedynie 19 tygodni.

ANNO 1587 DEN 14 AVGVSTI IST GEORGE HEINRICH LAHSE GEBOREN VND HER NACH DEN 28 AVGVSTI GESTORBEN.
ZWOR ABER IST ANNA AVGNETI GEBORN IM 86 IAR DEN . . . IHRES ALTERS 19 WOCHEN BEIDE DES EDLEN EHRENVESTEN VND WOLBENAMPTEN GEORGEN VON LAHSEN VND DAMMER AVF OSTEN LIEBE KINDERLEIN DENEN GOT GENADE

Epitafium Oswalda von Tschammer i jego żony Anny

               

               

               

               

               

               

Epitafium poświęcone Oswaldowi von Tschammer z Osetna na Niwie, zmarłego w piętek w dzień św. Małgorzaty 1561 roku w wieku 77 lat oraz jego żonie Annie zd. von Dohne, zmarłej w dzień św. Mateusza 1563 roku w wieku 69 lat.
Lutsch błędnie podaje rok śmierci Anny na 1565.
Patrząc od lewej u dołu znajdują się następujące herby: von Tschammer, von Nostitz, von Braun, von Brauchitsch, von Dohne, von Nostitz, von Tader oraz von Kideel.

Płycina lewa:
ANNO 1561 FREITAG NOCH MARGARET IST IN GOT VORSCHIEDEN DES EDLE ERENVESTE OSWALD TSCHAMMER VON OSTEN AVF DER NIEBEN SEINES ALTERS 77 IOR DEM GOT GENEDIG SEI
Płycina prawa:
ANNO 1563 AM ABENDE MATEI IST IN GOT VORSCHIEDEN DIE EDELE WOLGEBORNE FRAW ANNA PVRCCROFFEN VON DOHNE DES EDELEN ERENVESTEN OSWALD TSCHAMMERS EHLICHE HAVSFRAW IHRES ALTERS 69 IOR DER GOT GENEDIG SEI

Na płycinie głównej zwróceni są twarzami do siebie przedstawiciele rodziny von Tschammer. Po stronie męskiej są to: Oswalt Tschammer, Adam Tschammer, Wolfrum Tschammer, Abraham Tschammer i Conrat Tschammer. A po stronie kobiecej są to: frau Hedewigk die Iorges eckliche, frau Anna die Matzkotwitzin, frau Katarina die Cristof haus, frau Margareta die Christofs ch, frau Barbara die weinizen Melcher Krekwitzen.

Epitafium Hansa von Haugwitz i jego żony Katariny

               

               

               

Epitafium poświęcone Hansowi von Haugwitz, zmarłemu w 1587 roku oraz jego żonie Katarinie von Haugwitz zd. von Tschammer, zmarłej w 1586 roku.
Zarówno Lutsch jak i Hoverden podają mylnie nazwisko Haubitz.

Epitafium poświęcone czterem braciom von Tschammer

               

               

               

               

               

               

               

               

Przepiękne poczwórne epitafium poświęcone czterem braciom z rodziny von Tschammer: Oswaldowi i jego żonie Margarecie, Adamowi, Abrahamowi i Conratowi.

Płycina górna:
ANNO 1. . . DEN . . . . IST IN GOT SELIGLICH VORSCHIDEN DER EDLE GESTRENGE EHRENVESTE VND WOLBENAMBTE OSWALT TSCHAMMER DER RITTER VON OSTEN AVF HVNNERS VND DACHSEN SEINES ALTERS . . . IHAR.
ANNO . . . DEN . . . . IST IN GOT SELIGLICH VORSCHIDEN FRAW MARGARETA GEBIRNE RORIN AVS DEM HAVS STRVSENDORF OBGEMELI ES OSWALT TSCHAMMERS EHLICHE HAVSFRAW IHRES ALTERS . . . IHAR DENEN ALLEN VND VNS GOT GENEDIG OSWALT TSCHAMMERS TOCHTER DEN EHLICHEN DIE . . . HADL HERR IORGEN REDER AVF STORITZ VND . . . BOM KANMAI: HOFFRAHT IN INDERLAD GEF. . . WOLFFRUM ROTKIRCH VON ONTIZENBURGK AVF DEPPELPVDAW

Druga płycina:
ZV LOBLICHER GEDECHTNIS DES EDLEN GESTRENGEN ADAM TSCHAMMER VON OSTEN VND NIEBE GEWESENER LEVTENAMBT VND RVTMEISTER WELCHER ANNO 1554 IN FRANCKISCHEN ZVGE WIE MARGGRAF ALBRECHT ERLEGET WORDEN ALS EIN RITTERLICHER VND LOBLICHER KRIGES MAN MIT SONDERN GVTEN NAMEN VND GOT FVRCHTIGEN EINDES WEGEN EINES GENOMMENEN SCHADENS ANSEINER RECHN HANDT SEHLIGLICHEN VORSCHIDEN IST ZV WIRTZBVRGK IN DIE ADELS KAPPEL NACH AVS WEISVNG EINES AVF GERICHTEN EPITAPHIVM ERLICHEN BEGRABEN SEINES ALTERS IM 30 IHAR DEM GOT GENADE

Trzecia płycina:
ZV LOBLICHEN GEDECHTNIS DES GESTRENGEN EDLEN EHRENVESTEN WOLBENAMTEN ABRAHAM TSCHAMMER VON OSTEN VND NIEBE DES HOCHWIRDIGEN IN GOT FVRSTEN VND HERRN CASPAR BISCHOF ZV BRESLA HOFMARSCHALCK VND RITMEISTER IN UNGERN WELICHER SICH VON IVGENT AVF INKRIEGS WEHSEN WIEDER DEN FEIND DER CHRISTE ENHEIT RITTERLICH HAT BRAVCHEN LASEN BIS AVF ANNO 1565 IHAR IST ER NEBEN VIELRITTERLICHEN KRIGS LEVTEN VON TVRKEN VOR RVSCHER AD ERLEGET VND ENTHEVRTET WORDEN WELCHER AVCH ALDE IN EINERWVSTEN KIRCHEN EHRICH BEGRABEN WORDEN SEINES ALTERS 34 IHAR GOT SEI SEINER SEELEN VND VNS ALLEN GNEDIG:

Czwarta płycina:
ZV LIBLICHEN GEDECHTNIS DES EDLEN EHRENVESTEN WOLBENAMTEN CONRAT TSCHAMMER VON OSTEN VND NIEBE WELCHER SICH EIN SEINER IVGENT 1555 IHAR ZVM RITTERLICHEN KRIEGES WEHSEN IN VNGERN WIEDER DEN ERBFEIND DER CHRISTENHEIT HAT BRAVCHEN LASEN ADA IST ER VOM FEINDE BOR STEINER HAVS VBER GESCHOSSEN WORDEN VND NACH ETZLICHEN TAGEN MIT GVTER BEDACHT SEHLIGLICH VORSCHIDEN IST ZV SIEBE LINDEN FORLICH ZVR ERDEN BESTATET WORDEN SEINES ALTERS 20 IHAR DEM GOT GENAD:

Epitafium Wolfframa von Tschammer i jego żony Anny

Przepiękne i największe w tym kościele epitafium Wolfframa von Tschammer, pana na Niwie i kilku innych miejscowościach, zmarłego w 1593 roku oraz jego żony Anny zd. von Stosch, zmarłej 1 marca 1585 roku w wieku 50 lat.
Prawdopodobnie epitafium to zostało wykonane po jej śmierci, dlatego brak jest daty śmierci jej męża oraz ilości przeżytych lat.

               

WOLFFRVM TSCHAMMERS ZV GROSOSTEN VND AVF DER NIEBE ERBHERR ZV KLEINOSTEN KIDLA RABENAW VND BILAW IM GORISCHEN WEICHBILDE AVCH GROS VND KLEIN SAKKRAWIERRN VND WVSTE LAVBERSITZS AMBT MISCHKABITZ IM RITZNISCHEN WEICHBILDE G F

FRAW ANNA GEBORENE STVSCHIN WOLFFRVM TSCHAMMERS EHELICHE HAVSFRAW IHRE ACHTANEN

ANNO 1. . . DEN . . . . IST IN GOT SELIGLICH ENTSCHLAFEN DER EDLE EHRENVESTE AVCH WOLBENAMBTE WOLFFRVM TZSCHAMMER VON OSTEN AVF DER NIEBE SEINES ALTERS . . . IHAR DEM GOT GENADE

ZV VOR ABER ANNO 1585 DEN 1 MARTII IST IN GOT ENTSCHLAFEN DIE EDLE EHRENTVGENTREICHE FRAW ANNA GEBORNE STVSCHIN VON DER GROSEN TZSCHIRNAW WOLFFRVM TZSCHAMMERS EHELICHE HAVSFRAW IHRES ALTERS 50 IHAR WEL CHER GOT GENEDIG SEI

               

               

               

               

               

Ojcem Wolfframa von Tschammer był Oswald von Tschammer z Osetna, pan na Niwie starosta ziemi górowskiej.
SEIN VATER IST GEWEHSEN OSWALD TZSCHAMMER VON OSTEN AVF DER NIEBE WEILAND HEVPTMAN ZVM GVHRA
Ojcem matki był przedstawiciel rodziny von Nostitz z Zaborowa.
SEINES VATERS MVTER IST GEWEHSEN EINE NOSTITZIN AVS DEM HAVS LAMPERSDORF IN STEINISCHEN

               

Dziadkiem matki był przedstawiciel rodziny von Braun z Witanowic.
SEINES GROSVATERN MVTER IST GEWEHSEN EINE BREVNIN AVS DEM HAVS WEICHNITZ
Ojcem babki był przedstawiciel rodziny von Brauchitsch z Bartoszowa.
SEINES VATERN MVTER MVTER IST GEWEHSEN EINE BRAVCHITZIN AVS DEM HAVS BRAVSCHDORF IN LIGNISCHEN

               

Matką była Anna hrabina von Dohna z Czerniny Wielkiej.
SEINE FRAW MVTER IST GEWEHSEN FRAV ANNA IST BVRGGRAFEN VON DOHNA AVS DEM GVRNSCHIN WEICHBILD
Babką matki była przedstawicielka rodziny von Nostitz z Milikowa.
SEINES FRAW MVTER MVTER IST GEWEHSEN EINE NOSTITZIN AVS DEM HAVS HERTZOGSWALDA IN SAGNISCHEN FVRSTENTHVMB

               

Matką ojca matki była przedstawicielka rodziny von Tader z Jemielna.
SEINER FRAW MVTER VATERN MVTER IST GEWEHSEN EINE TADERIN AVS DEM HAVS GIMMEL IN WINZISCHEN WEICHBILDE
Matką prababki była przedstawicielka rodziny von Scharfenort z miejscowości Kifel koło Bronholmu.
SEINES FRAW MVTER MVTER MVTER IST GEWEHSEN EINE VON SCHARFENORTE AVS DEM HAVS KIFEL IN DER BRONHOLM

               

Ojcem Anny był Balthasar von Stosch z Mojęcic i Czerniny Wielkiej w górowskim okręgu.
IHR VATER IST GEWEHSEN BALTISAHR STVSON VON MONSCHITZ ZVR GROSSEN TZSCHIRNA GESESSEN IN GVRISCHEN WEICHBILDE
Ojcem matki był przedstawiciel rodziny von Nimptsch z Glinic w księstwie głogowskim
IHRES VATERN MVTER IST GEWEHSEN EINE NIAPSCHITZIN AVS DEM HAVS GLEINITZ IM GLOGISCHEN FVRSTENTVMBS

               

Dziadkiem matki był przedstawiciel rodziny von Glaubitz z Mrocina koło Kożuchowa
IHRES GROSVATERN MVTER IST GEWEHSEN EINE GLAVBITZIN AVS DEM HAVS HERTZAGSWALDE IM FREISTETISCHEN
Ojcem babki był przedstawiciel rodziny von Kreckwitz z Wierzchowic w księstwie głogowskim.
IHRES VATERN MVTER MVTER IST GEWEHSEN EINE KRECKWITZIN AVS DEM HAVS WIRCHWITZ IM GLOGISCHEN FVRSTENTHVM

               

Matką Anny była Hedewig zd. von Glaubitz z Czerniny Małej w księstwie głogowskim.
IHRE MVTER IST GEWEHSEN FRAW HEDEWIGK GEBORNE GLAVBITZIN AVS DEM HAVS KLEIN TZCHIRNA IM GLOGISCHEN FVRSTENTHVMB
Babką Anny była przedstawicielka rodziny von Lobel z Nickern.
IHRER FRAW MVTER MVTER IST GEWEHSENE LOBELIN VON NICKERN IM ZILGISCHEN WEICHBILDE

               

Matką ojca matki jest przedstawicielka rodziny von Knobelsdorff z Letnicy koło Krosna.
IHRER FRAW MVTER VATERN MVTER IST GEWEHSEN EINE KNOBELSDORFIN AVS DEM HAVS LETNITZ IM KRESCHNISCHEN
Babką matki była przedstawicielką rodziny von Rothenburg z Lubska.
IHRER FRAW MVTER MVTER MVTER IST GEWEHSENE EINE ROTENBVRGIN VON SVMMERFELDT

               

Płyta nagrobna Anny von Kreckwitz † 1597

               

               

               

               

               

               

Płyta nagrobna Anny von Kreckwitz zd. von Kottwitz, żony Melchiora von Kreckiwtz, zmarłej 7 listopada 1597 roku w wieku 49 lat.

ANNO 1597 DEN 7 NOVEMB: IST IN GOT SELIG DIE ENTSCHLAFEN DIE EDLE EHRNTVGENTREICHE FRAW ANNA GEBORNE KOTTWITZIN V KOBEN DES EDLES . . . . VND WOLBENAMB MELCHIOR V KREKWITZ IN DER LASSENE WITFRAW AVF KRANGELWITZ IRES ALTERS 49 IAR DER GOT GENADE

Płyta nagrobna Susanne von Kreckwitz † 1606

               

               

               

               

Płyta nagrobna Susanne von Kreckwitz zd. von Stossel, pierwszej żony Friedricha von Kreckwitz z Niechlowa, zmarłej 21 marca 1606 roku w wieku 19 lat.
Po stronie ojczystej herby rodzin von Stossel i von Littwitz a po stronie macierzystej von Kanitz oraz von Zedlitz.

ANNO 1606 DEN 21 MARTCY ZWISCHEN 6 VND 7 DER HALBEN VHR GEGEN MORGEN IST IN GOTT SEHLIGLICH VOR SCHIEDEN VND EINGESCHLAFFEN DIE EDLE VIELEHRENDTVGENTREICHE . . . . . SELS WOLBENANTEN FRIEDRICH V KRECKWITZ AVF NECHEL EHLICHE HAVS FRAW IHRES ALTERS 19 IAR.

Płyty nagrobne Katheriny von Dyhern i Katariny von Kreckwitz

Płyty nagrobne Katheriny von Dyhern i Katariny von Kreckwitz na zewnętrzenj ścianie kościoła.

Płyta nagrobna Katheriny von Dyhern † 1582

               

               

               

               

Płyta nagrobna Katheriny von Dyhern, córki Bartela von Dyhern, zmarłej w 1582 roku w wieku 14 lat. Matką jej była kobieta z rodziny von Tschammer.
Płyta jest uszkodzona.

. . . . . . . . . IST IN GOT SELIGLICHEN ENTSCHLAFFEN DIE VIEL SAMTE . . . . . KATHERINA GEBORNE DIHERN DES EDLEN EHREN VESTEN BARTEL . . . . . .

Płyta nagrobna Katariny von Kreckwitz † 1597

               

               

               

               

               

Płyta nagrobna Kateriny von Kreckwitz, zd. von Kottwitz, żony Melchiora von Kreckwitz z Mrowin i Niechlowa, zmarłej 6 września 1597 roku.
Na płycie herby rodzin von Kottwitz i von Nostitz.
Płyta jest uszkodzona.

ANNO 1597 DEN 6 SEPTEMBER . . . ENTSCHLAFFEN DIE EDLE EHRENTVGENTREICHE FRAW KATARINA GEBORNE KOTTWITZIN . . . DES EDLE . . . WOLBENAMBTEN MELCHIOR VON KRECKWITZ VON CONRADSWALDAU VND AVF NECHEL NACH GELASSENEN WITTIB DERER EDLE GOT AM IVNGSDEN TAGE EINE FROLICHE AVFFERSTEHVNG VERLEIHEN WOLLE

Płyta nagrobna Margarete von Lestwitz † 1590

               

               

               

               

               

               

               

Płyta nagrobna Margarete von Lestwitz, córki Nicklasa von Lestwitz, zmarłej 6 listopada 1590 roku.
Na płycie po stronie ojczystej znajdują się herby rodzin von Lestwitz i von Temritz a po stronie macierzystej von Dyhern oraz von Rackwitz.

ANNO 1590 DEN 6 NOVEMB: IST SELIGLICH ENTSCHLAFEN DIE EDLE EHRNTVGENTREICHE IVNGFRAV MARGARETA LESTWITZIN NICKLAS VON LESTWITZES ZVR GELTRANZ GELIBTE TOCHTER DER G. G.

Epitafium Anny von Rothkirch † 1786

               

Bardzo zniszczone warunkami atmosferycznymi znajdujące się na kaplicy przepiękne epitafium Anny Juliany von Rothkirch, zmarłej 17 października 1786 roku.

Epitafium NN osoby z rodziny von Rothkirch

               

               

               

Bardzo zniszczone warunkami atmosferycznymi przepiękne epitafium NN osoby z rodziny von Rothkirch. Po prawej stronie herb von Kalckreuth.

Epitafium Friderike von Rothkirch † 1806

               

               

               

Również bardzo zniszczone warunkami atmosferycznymi przepiękne epitafium Friderike Kunegunde von Rothkirch, urodzonej 18 września 1760 roku a zmarłej 3 czerwca 1806 roku w wieku 56 lat. Po stronie ojczystej herb von Seher-Thoss.

Kapliczka

               

               

Prawdopodobnie dawny pomnik upamiętniający ofiary I wojny światowej przerobiony na kapliczkę. Takie pomniki znajdowały się prawie w każdej miejscowości na Śląsku, bowiem wojna ta pochłonęła miliony ofiar.